Οι προκλήσεις της Εθνικής Ασφάλειας λόγω μεταναστευτικών ρόων

της Χρύσας Καλτσώνη (κοινωνική εγκληματολόγος – εγκληματολογική ψυχολόγος, εξειδικευμένη στη Διαχείριση Κρίσεων στις Ένοπλες Δυνάμεις. )

Οι τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή λόγω των συγκρούσεων κυρίως μετά την κλιμάκωση του πολέμου στη Γάζα και το Λίβανο, έχουν αυξήσει σημαντικά τις μεταναστευτικές ροές στην περιοχή και πρόκειται, όπως φαίνεται, να επηρεάσουν ακόμα περισσότερο την ασφάλεια των συνόρων της Ελλάδας. Αυτή η κατάσταση έχει δημιουργήσει συνθήκες σοβαρής ανθρωπιστικής κρίσης, καθώς στρατηγικές υποδομές όπως είναι τα νοσοκομεία και τα σχολεία έχουν καταστραφεί. Επίσης, η έλλειψη σε τρόφιμα, καθαρό νερό και καύσιμα είναι κρίσιμη, ενώ η πρόσβαση σε ιατρικά εφόδια και την ιατρική περίθαλψη είναι περιορισμένη και εντείνουν την τραγική αυτή κατάσταση. Έως τώρα έχουν καταγραφεί περίπου 1,7 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι οι οποίοι λόγω των μεγάλων καταστροφών έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους εντός της Γάζας.

Η ασφάλεια των συνόρων πρόκειται να αποτελέσει ακόμα πιο κρίσιμο ζήτημα, καθώς οι συνεχείς προσπάθειες διαχείρισης των ροών μέσω χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων επιβαρύνουν τις ελληνικές δυνάμεις ασφαλείας. Επίσης, καθίσταται δύσκολη η προστασία των θαλάσσιων συνόρων, ειδικά στα νησιά του Αιγαίου, καθώς απαιτείται μεγάλος αριθμός περιπολιών και συνεργασία με άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, όπως για παράδειγμα αποτελεί η Frontex.

Εκτός αυτού, η ανεξέλεγκτη μετανάστευση μπορεί να αυξήσει το έγκλημα, συμπεριλαμβανομένης της παράνομης διακίνησης ανθρώπων και της εκμετάλλευσης μεταναστών. Ορισμένες περιπτώσεις, ήδη, έχουν οδηγήσει σε συγκρούσεις με τις τοπικές κοινωνίες, αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο την κοινωνική ένταση. Υπάρχουν ανησυχίες για τη δυνατότητα διείσδυσης ατόμων που ενδεχομένως σχετίζονται με εξτρεμιστικές ομάδες, γεγονός που δημιουργεί φόβους για ενδεχόμενες τρομοκρατικές επιθέσεις. Από κοινωνιολογικής άποψης, η αυξημένη παρουσία προσφύγων και μεταναστών δημιουργεί ανάγκη για οικονομική στήριξη σε βασικές δομές, όπως η υγεία, η στέγαση και η εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει ότι η υπερφόρτωση αυτών των δομών μπορεί να προκαλέσει δυσαρέσκεια και να δημιουργήσει νέα κοινωνικά προβλήματα.

Σε γεωπολιτικό επίπεδο, οι υπάρχουσες συνθήκες αυξάνουν τις πιέσεις, ειδικότερα λόγω της στάσης της Τουρκίας. Η Τουρκία, σε πολλές περιπτώσεις, έχει χρησιμοποιήσει τις μεταναστευτικές ροές ως ένα μοχλό πίεσης όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα. Εκτός αυτού, επιδιώκει να επηρεάσει τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε διάφορα θέματα, όπως παραδείγματος χάριν η ανανέωση της συμφωνίας του 2016 για το μεταναστευτικό. Η εντεινόμενη χρήση του μεταναστευτικού ως μέσο πίεσης, αναμφίβολα δημιουργεί μια γενικότερη κοινωνική αβεβαιότητα. Ταυτόχρονα καταδεικνύει την ανάγκη ενίσχυσης των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέτοντας τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος στο πυρήνα των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.